نظریه مثلث عشقی ؛ عشق از دیدگاه علمی
عشق را میتوان به شکل یک منشور دانست که با نگاه کردن به زوایای مختلف آن، چهرههای متفاوتی از این پدیده دیده میشود.
یک بخش این منشور ممکن است مولفههای سهگانه عشق یعنی صمیمیت، اشتیاق و تعهد باشد که توسط تست نظریه مثلث عشق استنبرگ سنجیده می شود. بخش دیگر آن میتواند بیانگر داستانهای عاشقانه باشد که با تست قصه عشق میتوان آن را ارزیابی کرد. در این مقاله از مجله دلتا برخی از جنبههای منشور عشق را بررسی میکنیم.
مدل نظریه مثلث عشق استرنبرگ
استرنبرگ معتقد است عشق از یک مثلث تشکیل شده است که هر راس آن استعارهای از جنبههای مختلف آن است. راس بالای مثلث صمیمیت، راس سمت چپ مثلث اشتیاق و راس سمت راست آن تعهد است.
صمیمیت: این راس مثلث به احساس نزدیکی، پیوند و دلبستگی در روابط عاشقانه اشاره دارد.
اشتیاق: این راس مثلث به مولفههایی اشاره دارد که منجر به جذب جسمانی و هیجان در روابط عاشقانه میشود.
تعهد: این بخش از مثلث شامل تصمیم است که فرد برای دوست داشتن دیگری در بلند مدت میشود.
این سه مولفه نظریه مثلثی عشق با یکدیگر تعامل دارند. صمیمت بیشتر ممکن است اشتیاق یا تعهد بیشتر را ایجاد کند. تعهد بیشتر ممکن است احتمال افزایش صمیمت و یا حتی اشتیاق را افزایش دهد. با اینکه هریک از رئوس مثلث از بخشهای مهم یک رابطه عاشقانه هستند، اما از رابطهای به رابطه دیگر و یا با گذر زمان ممکن است بروز و ظهور متفاوتی داشته باشند.
نظریه قصه عشق استرنبرگ
نظریه مثلث عشق ساختار عشق را برای ما روشن میکند. اما چگونگی ایجاد این ساختار را میتوان با استفاده از نظریه قصه عشق تعیین نمود. طبق نظریه مثلث عشق به عنوان یک داستان که در سال ۱۹۹۸ ارائه شد مثلثهای ایجاد شده از داستانهای مختلفی شکل میگیرند. میتوان گفت هر یک از ما قصه و داستان متفاوت و منحصر به خود را داریم.
این داستانهای متنوع باعث تفاوت ما از درکمان نسبت به عشق میشود. برخی از این داستانها مستقیما یک موضوع عاشقانه را در بر گیرد. برخی دیگر ممکن است در دل داستانهای دیگر باشد. در هر صورت منابع مختلفی از جمله رسانه، ادبیات، تجربه میتوانند ذهنیت ما در رابطه با عشق را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین زمانی که در معرض چنین داستانهایی قرار می گیریم به مرور درک مشخصی در مورد عشق پیدا میکنیم.
شباهت داستانهای زندگی
با توجه به آنچه گفته شد تعامل خصوصیات شخصی ما با محیط منجر به توسعه و رشد داستانهایی میگردد که باعث میشود در زندگی آنها را تحقق بخشیم. ما همواره دنبال افرادی میگردیم که داستانشان به ما شبیه باشد و یا حداقل مکمل آن باشد.
در کنار داستانهای عاشقانه هر فرد در زندگی لازم است تا جنبههای دیگر از جمله تفکر، هوش و خلاقیت فرد را نیز مدنظر قرار دهیم. مثلا افرادی که در تست گاردنر نمرات بالایی در هوش کلامی دارند به احتمال زیاد در برقراری روابط ممکن است توانمندی بیشتری را در رابطه عاشقانه نشان دهند.
پیشنهاد مطالعه: مطلب «همگام سازی مغز و موسیقی» را بخوانید.