چرا در فصلهای سرد هوا آلوده میشود؟
همه ساله با شروع فصل سرما و روشن شدن وسایل گرمازا، آلودگی هوا را در شهرها احساس میکنیم. این موضوع به این معنی نیست که ما در فصول گرم سال آلودگی نداریم، بلکه سرمای هوا باعث میشود که ما آلودگی را بیشتر احساس کنیم.
در پاییز و زمستان بیشتر از هر زمان دیگری در اخبار میشنوید که هوا آلوده است و لایه سیاهی بالای شهرهای بزرگ و صنعتی دیده میشود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موضوع آلودگی هوا در سرما میپردازیم.
آلودگی هوا در سرما
یکی از سوالهای مهم دانستی درباره این است که مگر آلودگی هوا مربوط به زمانی نیست که باران نبارد و هوا حسابی گرم باشد؟
برای پیداکردن جواب این سوال باید شبیه هواشناسها و فیزیکدانهای جو فکر کنیم. آنها جو را براساس ویژگیهای دمایی به لایههای مختلفی تقسیم کردهاند. در این تقسیمبندی لایه پایینی جو، همانی که در آن تنفس میکنیم، «تروپوسفر» نامیده میشود. تغییرات آبوهوا، تشکیل ابرها و تجمع آلودگی هوا در همین لایه اتفاق میافتد. هوایی که به سطح زمین نزدیکتر است، معمولا بهدلیل فعالیتهای ما زودتر گرم میشود و دمای بیشتری دارد اما هوایی که بالای آن قرار گرفته، سردتر است. از آن جایی که هوای گرم سبکتر از هوای سرد است، به طرف بالا میرود و هوای سرد که سنگین است، پایین میماند. این چه ربطی به آلودگی هوا دارد؟
خب مسئله اینجا است که وقتی هوای گرم و سبک به بالا میرود، آلودگیهای نزدیک سطح زمین یعنی دود ماشینها و آلایندههای کارخانهها را هم به بالا میبرد و اینطوری میشود که هرچه از سطح زمین فاصله بگیریم، دما بهجای کمتر شدن، زیاد میشود. یعنی هوای آلوده در مرزهای پایینی جو زمین به دام میافتد و گرچه هوا سرد است و در زمستان یا پاییز هستیم ولی میبینیم که آسمان به شدت پر دود و دم است و انگار لایههای خاکستری بر فراز شهر دیده میشود. بهتر است این وقتها تا میتوانید از خانه بیرون نروید چون ممکن است حسابی به سرفه بیفتید یا کمکم مشکل تنفسی پیدا کنید.
با مجله دانستنی دلتا همراه باشید