علت پرش ناگهانی بدن در خواب
احتمالا همه ما تجربه‌اش را داشته‌ایم، در رختخواب گرم و نرم خود دراز می‌کشیم و کم کم چشم‌مان دارد گرم می‌شود که یکباره بدن‌‌مان تکان می‌خورد و از خواب می‌پریم.
پرش بدن در خواب می‌تواند تکان‌هایی جزئی یا حتی شدید باشد، در حدی که از جا بلندمان کند. گرچه معمولا بعد از آن طولی نمی‌کشد که دوباره خواب‌مان می‌برد. اما این سؤال در ذهن‌‌ها باقی می‌ماند که این اتفاق چطور رخ داده است. در ادامه این مطلب از مجله دلتا علل پرش بدن در خواب را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مغز معمولا بدن را هنگام خواب فلج می‌کند
شاید اول از همه لازم باشد این را بدانیم که چرا معمولا در خواب حرکت نمی‌کنیم. ما حتی وقتی خواب‌های خیلی شفافی می‌بینیم هم همان جایی از خواب بیدار می‌شویم که به خواب رفته بودیم. علت این اتفاق تولید مواد شیمیایی‌ای در مغز است که سلول‌هایی را غیر فعال می‌کنند که به عضلات امکان حرکت می‌دهند. بنابراین گرچه مغز فعال است، اما عضلات بدن فلج می‌شوند.
این کار با تغییر حالت از هوشیاری به خواب‌آلودگی، انجام می‌شود
برای اینکه بفهمیم چرا گاهی به طور کامل فلج نمی‌شویم، ابتدا باید ببینیم در مغز چه می‌گذرد. دو سیستم اصلی در بدن ما وجود دارد که زندگی روزانه ما تحت کنترل آن‌ها است. اولی سیستم فعال کننده مشبک نام دارد و همان بخشی است که فرآیند‌های فیزیولوژیکی اساسی بدن، مثل تنفس را کنترل می‌کند. وقتی این سیستم فعال باشد، ما هم هوشیار و فعال و درواقع بیدار هستیم. نقطه مقابل این سیستم، هستە قدامی جانبی پره اپتیک است که باعث خواب‌آلودگی می‌شود. این بخش از مغز همان مواد شیمیایی‌ای را تولید می‌کند که باعث غیر فعال شدن توانایی حرکت عضلات می‌شوند. وقتی به خواب می‌روید، مغز از هوشیاری به خواب آلودگی تغییر حالت می‌دهد. این تغییر حالت، یکباره رخ نمی‌دهد و مثل عملکرد یک کلید روشن و خاموش نیست، بلکه بیشتر یک مکانیزم کشویی دارد. یعنی از نقطه‌ای شروع می‌شود، مسیری را طی می‌کند و به نقطه‌ی نهایی می‌رسد.
اما گاهی مغز برای تنظیم دنیا واقعی و دنیا خواب دچار مشکل می‌شود
این تغییر حالت همیشه راحت و بدون مشکل رخ نمی‌دهد. وقتی اشکالی به وجود می‌آید، مغز برای تنظیم دنیای واقعی و دنیای خواب دچار مشکل می‌شود. به همین خاطر، مثلا اگر در خواب ببینید که در حال شوت زدن به یک توپ هستید، ممکن است یکباره واقعا به کسی که کنارتان خوابیده لگد بزنید. این مساله همیشه باعث بیدار شدن شما نمی‌شود، اما اگر حرکت بدن به قدر کافی شدید باشد، بیدار خواهید شد.
پیشنهاد مطالعه: مطلب آیا یادگیری در خواب ممکن است؟ را بخوانید.